ST :Ban biên tập “Báo Độc Lập” Nga có bài phân tích về tình hình Ucraina và
giải pháp cho khủng hoảng ở nước này. ST xin giới thiệu một góc nhìn khác cùng bạn đọc. Bài do LÃO Ý dịch (thô)
Liệu Ucraina sẽ trở thành nhà nước liên bang?
Putin (Путин) có thể chấp nhận công nhận tính hợp pháp của chính
quyền Ucraina (Украина) mới.
Vladimir Putin, bình luận
về các sự kiện xảy ra ở Ucraina khi trả lời
các nhà báo đã ghi nhận, rằng tình huống cách mạng ở nước này đã chín muồi
từ lâu, rằng người ta không vừa lòng trước nạn tham nhũng và phân biệt tầng lớp
(giàu nghèo) trong xã hội. Tổng thống Nga tuyên
bố, là ông hiểu Maiđan và những đòi hỏi chính đáng thực hiện những thay đổi quyết
liệt trong chính trị, đưa những gương mặt mới vào đội ngũ lãnh đạo chính quyền cấp
cao.
Gần như là lần đầu tiên
Putin nói về phong trào phản kháng trong không gian hậu Xô Viết như là về cái gì
đó phức tạp, đa dạng và có thể biện hộ được, không chỉ tập trung vào cái mà những
gì đang diễn ra có lợi cho các lực lượng chống phá Nga từ bên ngoài, có lợi cho
phương Tây. Đồng thời vấn đề lợi ích của phương Tây không rời khỏi sự bàn thảo
của Truyền hình trung ương và của các đại biểu Duma Quốc gia, cũng như vấn đề
các phần tử dân tộc chủ nghĩa và “phát xít” đang lao lên giành quyền lực. Putin
cũng dừng lại ở đây. Tuy nhiên tổng thống thấy cần phải nhấn mạnh, là Maiđan
cũng có cái đúng của mình, đơn giản là sự thay đổi ở Ucraina đã diễn ra ngoài
quy trình đã được quy định (tổng thống từ chức theo luật, quy trình bãi nhiệm
v.v…) và vì vậy mà kết quả của những thay đổi này là không theo pháp luật (bất hợp pháp).
Chính quyền Nga cho
rằng Victor Yanukovich (Виктор Янукович) không có mảy may tương lai chính trị nào. Nhưng đối
với chính quyền Nga, chính ông lại là tổng thống Ucraina hợp pháp, nghĩa là
được bầu đúng luật. Như vậy, chính phủ (nguyên văn–
hội đồng bộ trưởng) do Arseniy Yatsenyuk (Арсений Яценюк) đứng đầu,
cũng như tổng thống Ucraina tạm quyền Aleksandr Turchinov (Александр Турчинов) cũng không hợp pháp. Nhưng trong khi đó Putin
chỉ thị duy trì tiếp xúc thậm chí với chính quyền “không hoàn toàn hợp pháp”
của Ucraina ở cấp chính phủ. Tổng thống Nga sẵn sàng công nhận kết quả bầu tổng
thống tháng năm, nếu toàn bộ công dân Ucraina không có ngoại lệ có được cơ hội
tự do bày tỏ chính kiến.
Nói cách khác, Putin
chấp nhận khả năng hợp pháp hóa giới thượng lưu cầm quyền hiện nay ở Ucraina–
dưới dạng này hay dạng khác. Tổng thống Nga hiểu (hoặc, ít ra, buộc phải hiểu)
là không có khả năng quay lại tình hình ngày 21 tháng 02, còn chính sách của
Nga những năm gần đây dựa hoàn toàn vào Yanukovich đã thất bại. Hiện Putin cần
phải giành cho được, sao cho quá trình hợp pháp hóa chính quyền mới không thể
hiện sự thật thất bại của Nga, mà, ngược lại, nhấn mạnh là Nga vẫn như trước
ảnh hưởng đến chính trị của Ucraina. Ví dụ, giới thượng lưu, được đại diện bởi
Yatsenyuk, Turchinov, Uyliya Timoshenko (Юлия
Тимошенко) hoặc Vitaliy Klichko (Виталий Кличко)*, nhận được
quyền đại diện cả nước (chứ không phải chỉ cho Kiev (Киев) hoặc miền Tây Ucraina) điều hành đất nước, Miền Nam
và miền Đông đất nước đồng ý hợp pháp hóa giới thượng lưu này thông qua việc
tham gia vào bầu cử, nhưng đồng thời Ucraina thông qua Hiến pháp mới và chuyển
sang cơ chế nhà nước mới– nhà nước liên bang cùng với sự mở rộng quyền tự trị
của các vùng. Nguyên tắc liên bang có thể giúp giải quyết vấn đề Cryme (nếu vấn
đề này không được giải quyết theo cách khác trong thời gian sắp tới).
Chính quyền Ucraina
mới mà theo Putin không đủ tính hợp pháp có thể chống lại một phương án phát
triển tình hình như vậy. Chắc là, cả Maiđan** cũng chống lại như vậy. Tuy nhiên,
giới thượng lưu Ucraina vừa giành được quyền lực ngay lúc này không thể đưa ra
các quyết định tuyệt đối độc lập, không chịu bất kỳ ảnh hưởng nào của bên
ngoài. Nó đang cần tiền. Phương Tây đang cược cả vào lớp thượng lưu mới và sẽ
ủng hộ nó có thể cho tiền. Nhưng đồng thời phương Tây, cho dù đó là Hoa Kỳ (США) hay Liên minh châu Âu EC cũng khó có thể cứu nổi
đất nước nhiều triệu dân đang trong khủng hoảng này. Phương Tây cần chia sẻ
trách nhiệm với ai đó, và chỉ có Nga có thể là ai đó này. Chỉ có Nga trong thời
điểm hiện tại có thể được coi là người tiêu dùng hàng hóa Ucraina, và sự lệ
thuộc kinh tế này không thể bị phá hủy ngay lập tức.
Phương Tây có lợi khi
mà Nga công nhận tính hợp pháp của chính quyền Ucraina. Nga có thể có được phần
lợi cho mình rút từ tình thế, thậm chí ngay cả khi tính đến sai lầm đã cược cả
vào Yanukovich. Nghĩa là, bất chấp diễn biến mấy ngày qua, họ có thể tìm ra sự
thỏa hiệp.
* Những thủ lình mới
** Tên quảng trường nơi xảy ra biểu tình ở Kieb
------------------------------------------------------------------------------------------------------
Taras Hryhorovych Shevchenko (*)
------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mời đọc thơ của đại văn hào Ukraina , Shevchenko
LỜI DI CHÚC
Taras Hryhorovych Shevchenko (*)
Hãy đào huyệt khi ta đã chết
Bên sông Đơ-nhiép quê nhà
Đỉnh đồi cát sỏi chôn ta
Cho ta trông rõ bao la cỏ đồng
Ucraina mênh mông đất nước
Chốn thân yêu ta được nằm yên
Nằm yên ôm lấy mọi miền
Nghe trong năm tháng dồn lên thét gầm
Bên tai ta sóng ầm xiết gọi
Cạnh bên bờ dốc nổi chập trùng
Máu thù ngầu đỏ dòng sông
Thì ta từ giã cỏ đồng đồi nương
Gắng lên ta tới thiên đường
Sức bình sinh dốc dặm trường ta đi
Đến nơi thượng đế trị vì
Để cầu mong những điều gì hằng mong
Nhưng tới nay, trời không hề thấy
Đốt ta đi đứng dậy cùng ta
Xiềng gông mau đập tan ra
Máu thù đem xối rửa và tưới cho..
Tưới cho đời tự do tất cả
Rồi trong căn nhà đã ấm êm
Đôi khi có thể nhắc tên
Vài lời hãy kể dịu hiền về ta..!
(*) Taras Hryhorovych Shevchenko (tiếng Ukraina: Тарáс Григóрович Шевчéнко; 9 tháng 3 năm 1814 – 10 tháng 3 năm 1861) là Đại thi hào dân tộc, họa sĩ, viện sĩ, chiến sĩ đấu tranh vì dân tộc Ukraina, người phát triển và hoàn thiện nền văn học mới và ngôn ngữ mới của Ukraina.
theo như Lời di chúc của Taras Shevchenko, hài cốt của ông được đem về an táng tại Đồi Chernecha (nay là Đồi Taras), thành phố Kaniv, tỉnh Cherkasy, bên sông Dnepr.
Tượng đài Shevchenko tại đồi Taras